Biobased koelmiddelen: duurzaam alternatief of marketingmythe?
Duurzaamheid onder druk in koudeketenverpakking
Duurzaamheid speelt een steeds grotere rol in verpakkingskeuzes binnen de koudeketen. Biobased koelmiddelen – koelelementen op basis van hernieuwbare grondstoffen – worden vaak gepresenteerd als milieuvriendelijk alternatief voor traditionele gelpacks of waterpacks. Maar hoe duurzaam én effectief zijn ze werkelijk?
Hoe presteren biobased materialen als het aankomt op koelcapaciteit, lekbestendigheid en afvalverwerking? Zijn ze écht composteerbaar of vooral een gedeeltelijk biobased oplossing? En wegen de ecologische voordelen op tegen de hogere kosten en beperktere inzetbaarheid?
Coolpack zet zich actief in voor het verduurzamen van de koelketen, onder meer met milieubewuste producten en materiaalinnovatie. In dit artikel analyseren we wat biobased koelmiddelen in de praktijk betekenen: wanneer zijn ze een waardevolle stap vooruit – en wanneer bieden conventionele oplossingen simpelweg meer zekerheid?
Maatwerk voor jouw unieke uitdaging
Kies voor oplossingen die volledig aansluiten op jouw wensen. Bij Coolpack staan we klaar met innovatieve en betrouwbare producten voor geconditioneerd transport. Samen bespreken we graag wat voor jou werkt. Ontdek wat er mogelijk is. Klik hieronder voor meer informatie.
Specialist in de markt
Voor geconditioneerd transport
Altijd een oplossing
Perfect afgestemd op jouw situatie
Snelle levering
Jouw producten veilig en vers
Vertrouwde kwaliteit
Bekend om te presteren, keer op keer
Wat zijn biobased koelmiddelen?
Herkomst en definitie
Een biobased koelmiddel is een koelelement waarvan (een deel van) het materiaal afkomstig is van hernieuwbare, plantaardige grondstoffen, zoals maïszetmeel, suikerriet of cellulose. In tegenstelling tot producten op basis van fossiele polymeren, ligt de focus hier op grondstofvernieuwing en verlaagde milieu-impact.
Belangrijk is het onderscheid tussen biobased en biologisch afbreekbaar. Een product kan biobased zijn zonder composteerbaar te zijn – en vice versa. Composteerbaarheid vereist specifieke certificering en industriële verwerking.
Opbouw en werkingsprincipe
Net als traditionele koelmiddelen bestaan biobased varianten uit:
- Een buitenmantel, vaak van PLA of bio-PE;
- Een vulling van water of gel op plantaardige basis.
De werking is vergelijkbaar met die van waterpacks: tijdens het smelten onttrekt de inhoud warmte aan de omgeving en houdt zo de temperatuur tijdelijk binnen de gewenste bandbreedte.
Hoe verhouden biobased koelmiddelen zich tot traditionele varianten?
Koelprestaties: vergelijkbaar, maar minder robuust
Conventionele gelpacks en waterpacks beschikken over een hogere thermische massa en zijn beter bestand tegen wisselende condities. Biobased alternatieven kunnen gelijkwaardige prestaties leveren in gecontroleerde situaties, maar zijn gevoeliger voor:
- Materiaalvariatie (consistentie van de gel);
- Mechanische belasting (scheuren of lekken);
- Vochtinwerking of externe druk.
Voor kortdurende toepassingen zijn ze vaak toereikend. In veeleisende ketens zijn traditionele oplossingen nog betrouwbaarder.
Duurzaamheidswinst? Niet altijd vanzelfsprekend
Hoewel biobased koelmiddelen bijdragen aan grondstofvernieuwing, hangt de werkelijke milieuwinst af van:
- De energiebron in productie;
- Transportafstand en verpakkingsvolume;
- Mogelijkheden voor retour, hergebruik of recycling.
Een conventioneel waterpack dat 20 keer hergebruikt wordt, kan in de totale levenscyclus zelfs duurzamer zijn dan een enkelvoudig gebruikte biobased variant.
Hogere kosten: rechtvaardiging of risico?
De productie van biobased materialen is complexer en de grondstofprijzen zijn hoger. Biobased koelmiddelen zijn gemiddeld 20–40% duurder. Voor bedrijven met een uitgesproken duurzaamheidsstrategie of ESG-verantwoordingsplicht kan die investering logisch zijn – mits de prestaties aansluiten bij de toepassing.
Milieuclaims: kritisch kijken voorkomt teleurstelling
Biobased betekent niet automatisch composteerbaar
Veel biobased verpakkingen zijn enkel gedeeltelijk biologisch afbreekbaar. Industriële composteerbaarheid (volgens EN 13432) wordt zelden behaald in huishoudelijke of reguliere afvalverwerking. In de praktijk eindigen de meeste producten alsnog in het restafval.
Greenwashing ligt op de loer
Vage termen als “eco” of “milieuvriendelijk” suggereren vaak meer dan ze bewijzen. Coolpack adviseert daarom om:
- Te vragen naar materiaalpercentages en certificeringen;
- Te controleren of het product daadwerkelijk recyclebaar of composteerbaar is binnen de keten;
- Afvalscenario’s vooraf helder te communiceren richting klant of eindgebruiker.
Afvalverwerking: theorie en praktijk lopen uiteen
Koelmiddelen bestaan vrijwel altijd uit combinaties van materialen. Als deze niet eenvoudig te scheiden zijn, belanden ze vaak alsnog in de verbrandingsoven. Dit geldt ook voor veel zogenaamde composteerbare producten zonder gecentraliseerde retourlogistiek.
Wanneer is biobased wél geschikt – en wanneer beter niet?
Ideaal voor kortdurende leveringen en duurzame merken
Biobased koelmiddelen zijn met name effectief bij:
- E-commerce foodleveringen met <24 uur transittijd;
- Lokale logistiek (maaltijdboxen, verse vis, AGF);
- Merken die duurzaamheid hoog in het vaandel hebben en dit zichtbaar willen maken naar hun eindklant.
Coolpack levert onder meer biobased waterpacks aan foodretailers die inzetten op circulaire verpakking en plasticreductie.
Minder geschikt voor streng gereguleerde toepassingen
In ketens waar validatie, constante prestaties en langdurige koelcapaciteit cruciaal zijn, blijft een conventioneel of PCM-gebaseerd product vaak de veiligste keuze. Dit geldt bijvoorbeeld voor:
- Farmaceutische logistiek (GDP-richtlijnen);
- Klinische studies of laboratoriummateriaal;
- Export van diepgevroren producten met lange doorlooptijd.
Conclusie en advies
Biobased koelmiddelen zijn een veelbelovende ontwikkeling, maar geen universeel alternatief. Ze kunnen een waardevolle bijdrage leveren aan verduurzaming – mits ze worden toegepast waar de risico’s beheersbaar zijn en de prestaties volstaan.
Coolpack levert zowel conventionele als biobased koeloplossingen, en adviseert klanten op basis van technische werking, logistiek profiel en duurzaamheidsambitie. Samen kijken we welke verpakking echt past bij het product én het merk.
Biobased werkt – als het past bij de toepassing. Coolpack helpt bedrijven die balans vinden tussen duurzaamheid en functionaliteit.
Duurzaamheid Coolpack en MVO
Bij Coolpack zijn we ons bewust van onze verantwoordelijkheid om een bijdrage te leveren aan de maatschappij. Zowel op het gebied van duurzaamheid als op het gebied van de samenleving als sociaal orgaan.
We wegen in alle bedrijfsbeslissingen het belang van de klant, milieu en maatschappij en onszelf als organisatie af. Zo realiseren we een gebalanceerde bedrijfsvoering en zorgen we met elkaar voor een steeds betere wereld.
Productgroepen
Klantencases
Contact
- +31 (0)33 457 19 82
- info@coolpack.nl
-
Industrieweg 11b
1566 JN Assendelft
Gerelateerde blogs
